Her Ay Bir Yeni Finansal Bilgi: Ekonomik Güven Endeksi Nedir? Nasıl hesaplanır?
Tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini özetleyen ekonomik güven endeksi, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay açıklanıyor. Ekonomik güven endeksi, farklı segmentler için alt endeksler hesaplanarak oluşturulmaktadır. Bu hesaplama kurallar çerçevesinde yapılmalıdır. Peki ekonomik güven endeksi nedir? Ekonomik inanç endeksi nasıl hesaplanır? İşte ekonomik inanç endeksi ile ilgili detaylar.
Ekonomik inanç endeksi nedir sorusunun cevabı ile başlayalım.
Ekonomik güven endeksi, ekonomik duruma ilişkin değerlendirmeleri özetleyen bileşik bir endeks türüdür. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay açıklanmaktadır. Hizmetler, ticaret, inşaat, reel sektör ve tüketiciye ilişkin 20 alt endeksten oluşmaktadır. Ayrıca, 100’den büyük bir değer, ekonomik duruma ilişkin iyimserliği göstermektedir. 100’den küçükse, durum tam tersidir.
Ekonomik inanç endeksinin hesaplanmasında farklı faktörler kullanılmaktadır.
Ekonomik inanç endeksinin hesaplanmasında farklı faktörlerden söz edilebilir. Bu nedenle ekonomik güven endeksi nasıl hesaplanır sorusunun cevabı merak ediliyor. Hizmet, ticaret, reel sektör, inşaat ve tüketici gibi segmentlere ilişkin 20 alt endeks ile hesaplanmaktadır. Her segmentin ağırlığı, o dalın normalleştirilmiş alt indekslerine eşit olarak dağıtılır. Kısaca her bölümün ölçeği doğrudan o bölümün alt indeksine uygulanır.
Hesaplama yapılırken dikkate alınan hususların ortasında verilerin ait olduğu dönem de yer almaktadır.
Hesaplama yapılırken verilerin ait olduğu dönem de göz önünde bulundurulmalıdır. Bildiğiniz gibi ekonomik güven endeksinin hesaplanmasında alt endeksler kullanılmaktadır. Bu alt endeksler her ayın ilk iki haftasındaki verilere bakılarak hesaplanmaktadır. 100’ün üzerinde veya altında ise ekonomik durum hakkında bilgi verir.
Alt endeksler için kullanılan beş segmentin ölçekleri aşağıdaki gibidir:
-
Hizmet: %30
-
Tüketici: %20
-
Reel sektör (imalat sanayi): %40
-
Ticaret: %5
-
İnşaat: %5
Ekonomik güven endeksi 0-200’ün ortasında fiyat alıyor.
Ekonomik güven endeksi ve sektörel güven endeksleri 0-200 ortasında fiyat alıyor. Örneğin Türkiye’de endeksin 100’ün üzerine çıktığı en son Ocak 2022’ydi. Ekonomik güven endeksi Şubat 2023’te 99,1’di. tüm departman endekslerinde deneyimli. Yani 100 barajını aşamadığı için ekonomik durumun karamsarlığı söz konusu. 100 barajını geçmiş olsaydı, ekonomik durumun iyimserliği söz konusu olurdu.
